Önceki gönderimde bahsettiğim gibi bu aralar ciddi anlamda kafayı regular expression’larla bozmuş durumdayım. Ne kadar yetenekli olduklarını gördükçe daha da ayrıntısına girmeye başladım. Ama artık bu ifadelerle boğulmak üzere olduğumu farkedince durmam gerektiğini hissettim. Ama durmadan önce de sizlere yararlı olabileceğini düşündüğüm birşeylerden bahsetmek istiyorum.

Lookaround’a isminden de anlaşılacağı üzere özetle bir regular expression’ın öncesi ya da sonrasını da kontrol etmemizi sağlayan yapı diyebiliriz. Vereceğimiz örnekle kafanızda daha net şekilde canlanacaktır. 2 çeşit lookaround’dan bahsedebiliriz. Bunlar Lookahead ve Lookbehind.

Lookahead :

Lookahead verilen regular expression’dan sonra neyin gelmesini ya da gelmemesini belirlemek istediğimizde kullandığımız yapıdır.  Örneğin input string’imiz “Kara Kartal Karşınızda” olsun. Ben bu string içinde Kar kelimesini aramak istiyorum ama bu Kar kelimesinden sonra a harfi gelmesini istemiyorum. Bu durumda kullanacağım regular expression

Kar(?!a)

şeklinde olacak. Bu şekilde kurduğumuz yapıya negatif  lookahead diyoruz. Negatif lookahead yapısını ?! karakterleriyle oluşturuyoruz ve sonra a harfi gelmemesini istediğimizi belirtiyoruz. a harfi yerine başka bir regular expression’da kullanabilirdik. Örneğimizde gerçekleşecek olan eşleşmeler Kartal’daki ve Karşınızda’daki Kar kelimeleridir.

Bu örneğimiz negatif lookahead olduğuna göre bunun bir de pozitifi olması gerekir. Pozitif lookahead’de ise sonrasında ne gelmesini istediğimizi belirtiyoruz. Bunu ise ?= karakterleri ile yapıyoruz. Önceki input’umuzda bu kez aşağıdaki regular expression’ı kullanalım.

Kar(?=a)

Bu durumda sadece Kara kelimesindeki Kar kısmını eşleyecektir.

Lookbehind :

Lookbehind, lookaround ile aynı mantıkta olmakla beraber bu kez verdiğimiz yapının  öncesinde ne olup olmamasını belirlememize yardım eder.

Bu kez input string’imiz “Kandırdım Sandım” olsun. İlk olarak negatif lookbehind yapalım. Negatif lookbehind yapmak için ?<! karakterlerini kullanırız. Regular expression’ımızı aşağıdaki şekilde düzenleyelim.

(?<!K)an

Bu durumda sadece Sandım kelimesindeki an eşleşecektir. Aynı şekilde pozitif lookahead yapmak için ?<= karakterlerini kullanırız. Bu kez aynı input için regular expression’ımızı aşağıdaki şekilde belirleyelim.

(?<=K)an

Bu durumda ise sadece Kandırdım kelimesindeki an regular expression’ımız ile eşleşecektir.

Bundan sonraki yazılarımda Groups ve Balancing Groups konularından bahsetmeyi planlıyorum. Bu ve diğer konularda sorularınız varsa yorum kısmından elimden geldiğince yardımcı olmaya çalışırım. Şimdilik bol kodlu günler.

Geçtiğimiz günler içinde bir konferans sırasında çok ciddi bir güvenlik açığı ortaya çıkarıldı. Ayrıca daha Microsoft bir reaksiyon almadan, bu konferans sırasında açığı kullanan bir demo bile yapıldı. Bu demoya ait videoyu da internette rahatlıkla bulabilirsiniz. Bu açık bütün ASP.NET sürümlerini etkiliyor. Microsoft bu sorunla ilgili olarak bir güvenlik önerisi yayınladı.

Bu açık kullanılarak saldırgan ASP.NET uygulamanızdaki dosyaları indirebilir ya da şifrelenmiş olarak gönderilen bilgileri çözebilir. Saldırı ASP.NET’in gönderdiği hata mesajları aracılığıyla yapılıyor. Saldırgan şifrelenmiş bir text’i server’a göndererek çok sayıda istek gönderiyor. Ve bu sorgular sonucunda dönen hata mesajlarını kontrol ederek bu şifrelenmiş text’i çözebiliyor.

Şu an Microsoft’un önerdiği çözüm CustomErrors’ı açmanız ve bütün hataları tek bir hata mesajı sayfasından göstermeniz. Böylece saldırgan hata mesajları üzerinden çıkarım yapamayacak. Ayrıca bu hata sayfası gösterimi sırasında da bir delay yapılması tavsiye ediliyor.

Günümüzde uygulamalar büyüyüp, çalıstıkları cihazlar küçüldükçe bellek kullanımı daha da önemli hale geliyor. Ben de uygulamalarımızda bellek kullanımını azaltacak basit ve bilinen ama oldukça önemli bir kaç şeyden bahsetmek istiyorum. Bunlar statik değişkenler ve garbage collector.

Statik değişkenlerin normal değişkenlerden farkı statik değişkenlere ulaşmak için yeni bir nesne oluşturmamız gerekmez, sınıfımız üzerinden bu değişkenlere erişebiliriz. Ayrıca statik olmayan değişkenlerimiz her nesne ile ayrı olarak oluşturulur ve farklı degerlere sahip olur ama statik değişkenlerin tek bir değeri vardır. Örneğin uygulamamızda bir sınıftan sadece 3 tane nesne olusturulmasına izin vermemiz gerektiğini düşünelim. Eğer böyle bir durumda statik bir değisken kullanmasaydık, her nesne oluşturduğumuzda geçici nesneler oluşturup,, bu geçici değiskenlerin değerlerini artırıp bir yerde tutmamız gerekecekti. Bu da zaman ve bellek kaybı demek olurdu. Ancak statik değiskenler sayesinde tek bir değisken aracılığıyla kontrolümüzü sağlayabiliriz. Statik degişkenlerin mantığını anlamak için basit bir kod yazalım.
Öncelikle bir tane sınıf oluşturalım.
    
    class StatikDeneme
    {
        private int deger=0;
        public static int statikDeger=0;
 
        public int Deger
        {
            get
            {
                return deger; 
            }
            set
            {
                deger = value;
            }
        }

    }

Daha sonra formumuzun üzerine 2 tane buton sürükleyelim ve butonlaın altına sırayla şu kodları yazalım.

        private void button1_Click(object sender, EventArgs e)
        {
            StatikDeneme cs = new StatikDeneme();
            cs.Deger = 4;
            cs.Deger++;
            StatikDeneme.statikDeger++;
            MessageBox.Show(cs.Deger.ToString() + ”  ” + Class1.statikDeger.ToString());
        }

        private void button2_Click(object sender, EventArgs e)
        {
            StatikDeneme cs = new StatikDeneme();
            cs.Deger = 4;
            cs.Deger++;
            StatikDeneme.statikDeger++;
            MessageBox.Show(cs.Deger.ToString() + ”  ” + Class1.statikDeger.ToString());
        }

Gördügümüz gibi iki butonumuzun altındaki kod da aynı. Simdi uygulamamızı çalıştırıp rasgele butonlara basalım. Butonlara her basışımızda ilk (statik olmayan) değer değismezken, ikinci (statik olan) değerin arttığını görebiliriz. Bu şekilde statik bir değişkenle kolayca SingleTon desenini uygulayabiliriz.

Garbage Collector’lara gelince. GC’ler uygulama sırasında oluşturulmuş ancak kullanılmayan değiskenlerin yok edilmesini sağlar. Böylece nesneler hafızada gereksiz yer kaplamamış olur. GC’lar C# ta otomatik olarak çağrılır. Geliştirici bu zamanı bilemez ancak System.GC.Collect() metodu ile istedigi zaman bu işlemi gerçekleştirebilir. Yıkıcı metodlar (Destructor) nesnelerin yok edilmesinden hemen önce çağrılır. C++’da nesneler yok edilirken, bellekte oluşturulan dinamik alanlar iade edilmez. Bu nedenle geliştiricinin yıkıcı metod içinde bu alanlarıiade etmesi gerekir. C#’ta ise bu bellek alanlarının iadesi otomatik olarak yapılır. Bu nedenle yıkıcı metodlar genellikle statik veya global degiskenlerin değerlerini değiştirme amacı ile kullanılır. Örneğin uygulamamızda sadece 5 veritabanı bağlantısına izin vereceğimizi düşünelim. Bu durumda statik değişkenimizi yapıcı metodlarda bir artırırız ve 5’e ulaşıp ulaşmadığını kontrol ederek bağlantı nesnesinin oluşturulmasına izin veririz. Bağlantı nesnesinin yıkıcı metodunda ise statik değişsken değerimizi bir azaltırız. Böylece bir bağlantı nesnesi ne ihtiyaç kalmadığı zaman nesne yok edilirken, biz de bir bağlantı nesnesi hakkı daha kazanmış oluruz.